İZAFİYET TEORİSİ VE KARADELİKLER

Herkes  Einstein’ın ünlü “E=m.c²” kuramını duymuştur. Peki nbu konu hakkındaki bilginiz ne kadar doğru ne kadar yanlış. Einstein’ ın kanıtlanmış en ürkütücü ve en ilginç teorilerinden birisi olan “İzafiyet teorisi” aynı zamanda anlaşılması zor, bir o kadar da kolay olan teorilerden de birisidir. İnternette ya da kitaplardan öğrenilmesi zordur ama ben bu yazıyı yazarak size bu teoriyi size kolay yoldan anlatmaya çalışacağım. Bu konunun maddeler halinde anlatılması ve anlaşılması daha kolay olduğu için maddeler üzerinden gideceğiz

1-)Hareketli bir yüzeyde (yani Dünya gibi) gözlem yapan bir insan için fizik kuralları her zaman aynıdır

Hiçbir şekilde değişmez (ışığın hızı, kütle çekim kuvveti vb.)

2-) Işığın hızı ne kadar hızlı gidilirse gidilsin aynıdır. (izleyicinin bulunduğu zeminin hareketi,durumu, kaynağı, gücü vb. gözetilmeksizin) Yani ışık her durum altında aynı gözlemlenir.

3-) Bu savlardan yola çıkarak şu sonuçlara varırız: Eğer ışık hızına yakın bir hızda seyahat ederseniz ya da Dünya’dan ayrılıp kütle çekimi daha fazla olan bir ortama yerleşirseniz zaman daha yavaş akar.

Kısacası hızlı seyahat etmenin(ışık hızına yakın bir hızda) veya çok fazla kütle çekim kuvvetine maruz kalmanın zamanı daha yavaş akıttığı bir gerçektir. Daha rahat anlaşılması için bir örnekle de anlatalım.

İkizler Paradoksu:

John ile Watson tek yumurta ikizleri, aynı saat aynı dakika aynı saniye doğdular yani aynı yaştalar. John çocukluk hayalinin peşinden koşup astronot oluyor ve uzaya gitmeye hazırlanıyor. Watson da ışık hızının %99’ u hızla gidebilecek bir uzay mekiği tasarlıyor ve kardeşini uzaya gönderiyor ama kendisi burada bizimle kalıyor ve kardeşinin gelmesini bekliyor. Watson,  John’un dönmesini  bekliyor. Işık hızının %99’u hızla 7 yıl seyahat ederse John’un saati ışık hızının sadece %14’ü hızla işler kısacası John kardeşini  50 yıl daha fazla yaşlanmış bulacak yani zaman çok çok çok daha yavaş akacak.

 

İzafiyet teorisinin basitçe anlatımı bu şekilde 2. Yazının gelmesi görünlerere bağlıdır

                                                 Ahmet Ediz HAREM

SpaceX'in Starlink Projesi

Starlink kelimesi size bir şey çağrıştırıyor mu? Acaba SpaceX'in yeni projesi olabilir mi?

Ama maalesef bu uzay turizmi ya da uzaya yolculuk ile ilgili bir şey değil. Herkesin yakından bildiği bir kavram İnternet. Evet zaten internetimiz var, peki neden internet? Arkadaşlar bildiğiniz gibi herkes internetin yavaşlığından muzdariptir. Elon Musk'ın buradaki amacı ilk önce Amerika olmak üzere tüm dünyaya hızlı internet sağlamak. Ve bunu 2 yıl gibi rekor bir sürede yapmak. Ve FCC onaylı, yani A.B.D lisanslı ve A.B.D tarafından uzaya gönderilen filolardan en alçakta olanı bu filo olacak. 2018'de 800 uydu gönderildi ve uydu sayısı da artmaya devam ediyor. Uydu sayısı 12.000'e ulaşınca Starlink'in sağladığı internet tam kapasiteyle kullanılabilecek. Ve internetin fiyatının da uygun olacağı (!) söyleniyor.

Merkür Geçişi

Güneşe en yakın gezegen olan Merkür, bir yüzyılda sadece 13 kez gerçekleşen bir olaya 

11 Kasım 2019'da gerçekleştirecek .Merkür, Dünya'ya 84 milyon km uzaklıktan geçecek. Dolayısıyla bu geçişin çıplak gözle izlenmesi mümkün olmayacak. Bir dürbün ya da teleskop kullanarak izlenebilecek. Olayın gerçekleşme saati şöyle:

14:13-Merkür, Güneş diskinin önüne geçiyor.

17:57-Merkür, Güneş üzerindeki yolunu yarılıyor.

21:41-Geçiş bitiyor.

Bu nadir olayın bizim zamanımıza denk gelmesi büyük bir nimet. Önceki Merkür Geçişi,

8 Kasım 2006'da gerçekleşmişti. Sonraki geçişin ne zaman olacağını kim bilebilir?

Geçişi izlemek için dürbünle ya da teleskopla uğraşamayacak olanlar aşağıdaki adreslerden geçişin önceki kayıtlarını ya da internet üzerinden araştırma yapıp yılımızdaki Merkür geçişini canlı olarak izleyebilirsiniz.

---------------------------------------------------------------------

https://www.youtube.com/watch?v=AhWMOkrzKzs

https://www.youtube.com/watch?v=P9o3Wi6CRpY         

                                                                                            

---------------------------------------------------------------------- 

ASTRONOTLAR NEYE GÖRE SEÇİLİR ?

Astronot sözcüğünü tanımlamak gerekirse genel olarak uzaya çıkan her bilim insanına astronot dense de NASA astronot sözcüğünü kendi uzaya çıkan bilim insanları için kullanır.  Diğer ülkelerin de kendi uzaya çıkan bilim insanlarına verdikleri adlar vardır;  kozmonot veya taykonot gibi. Ve tabiki astronot olmak önemli bir görev olduğu için bazı özelliklerine göre seçilmeleri gerekir. Peki bir astronot neye göre astronotluğa seçilir?

Akademik olarak öncelikle astronot olmak isteyen kişilerin mühendislik ya da pilotluk  gibi bölümleri bitirmeleri gerekiyor. Bu bölümleri bitirdikten sonra 3,5 ila 4 yıl  mesleki tecrübe gerçekleştirmeleri gerekiyor.

Fakat astronot olmak için akademik becerilerin yanı sıra fiziksel yeterlilikler de gerekiyor. Çünkü astronot kıyafetleri pahalı olduğu için NASA tüm astronotlara ayrı bir kıyafet üretemiyor. Bu ölçüler ise genel olarak 148 cm ile 193 cm arasıdır. Ayrıca astronotların çevrede olan biteni en iyi şekilde algılayabilmeleri için göz bozukluklarının gözlükle düzeltilebilir olması gerekmektedir.

Bu yazı Alya Hotamış ile birlikte yazılmıştır.