27 Ekim 2012 Cumartesi

Yörünge Dışı Robotların Tarihi


   NASA'nın robotları ortaya çıkmadan önce Sovyet Ruslar uzay rekabetleri doğrultusunda Ay'a yollamak üzere "Lunokhod" adındaki robotu yaptılar. Robot, Ay yüzeyinde dolaşması için tasarlanmış 8 tekerlekli, güneş enerjisiyle çalışan bir robottu. 1970 ve 1973 yılında Ay'a yollanan bu iki robot da kameraları yardımıyla dünyadan neredeyse gerçek zamanlı olarak kontrol ediliyordu. Sovyet Rusların gönderdiği bu robot daha sonra NASA'nın robotlarının esin kaynağı olmuştur.
   Ancak iş Ay'dan daha uzak gezegenlere gelince NASA boşlukta veya atmosferde asılı kalan uydular, yörünge sondaları ve iniş yapan araçlar yapmaya başladı.
   70'lerin başında NASA Viking Programı yaşam belirtisi için Mars'a bir araç yolladı. Bu tarz araçlardaki sorun indikleri yerde sabit kalmalarıydı ve sadece iniş yaptıkları yerdeki toprağı görebiliyor oluşlarıydı. Bu yüzden çok fazla bilgiye ulaşılamadı.

   
(MARS SOJOURNER AND PATHFİNDER)
   
   1996 yılında NASA'nın "Patfinder" (keşif) Programı doğrultusunda Mars'a gönderdiği araç yeniden Sovyet Rusların yaptığı arazi aracı tarzında olan robotların yükselişini sağladı. Bu araç başarıyla ortalıkta dolanıp resimler çekmeyi ve kayaların kimyasal analizini yapmayı başardı.

(SPİRİT)

   NASA 1990 ların sonuna doğru yaptığı iki robotunu kaybettiği için bu robotları telafi amaçla iki robot daha yapması gerekiyordu. Bu nedenle "Spirit" ve "Opportunity" adındaki iki robotu yaptı. (Kaybedilen robotlar (Mars Climate Orbiter ve Mars Polar Lander) )

(OPPORTUNİTY)

   Ve iki robot da Mars'a başarılı bir iniş yaptı. Panaromik kameralar, mikroskopik görüntüleyici, taş zımparalama aleti ve 3 farklı spektrometri kullanan araçlar Mars'ın jeoloji ve minerolojisi hakkında bir çok bilgi toplamayı başardı. En önemli keşfi ise, Mars'ın bir zamanlar hayat için önemli olan suya sahip olduğu kanıtlarıydı.
   Tahmin edilen 90 günlük kullanım sürelerinin aksine tamı tamına 7 yıl hayatta kalmayı başardılar. Bu robotlar birçok soruyu yanıtladıkları gibi, yepyeni soruların oluşmasına da sebep oldular. İşte bu nedenle NASA Mars'a tekrar dönmeye karar verdi.

(CURİOSİTY)

   Yeni robotun adı "Curiosity"(Merak). Spirit ve Opportunity'nin aksine araç kayaları delerek örnek toplayabilecekti. Aracın daha büyük olması zorlu arazilerde ilerleyebilmesine olanak sağlayacaktır. Curiosity, 5 ülkenden 10 deneysel ekipman taşıyor. Bu ekipmanlar kayaları moleküler incelemeye yarıyor. NASA'nın Marsta olan yeni ve son umudu Curiosity...


RUSLARA NE OLDU?

   1957'den 1975'e kadarki süreç içerisinde "ilk uzay aracı", "uzayda ilk canlı", "uzayda ilk insan" ve "uzayda ilk kadın" gibi unutulmaz ilklere imza attılar. Daha sonra NASA'nın çalışmalarını gören Ruslar Mars'ın uydusu olan Phobos a bir araç gönderip, toprak örneği toplayıp tekrar geri dönmeyi düşündüler.
   Phobos Grunt adındaki araç için: 11 ayda Mars'a ulaşması, bir robotik kol yardımıyla 200 gram Phobos toprağı toplaması ve Ağustos 2014'te Dünya'ya geri dönmesi planlanıyordu.
  Sonuç: Ruslar bu aracı 8 Kasım 2011'de yollamayı başardı. Ancak araç 15 Ocak 2012 yılında Dünyaya düşerek parçalandı.
   Rusların Mars için gönderdiği 19 araçtan sadece 4'ü hedefine ulaşabildi ama onlarda istenilen amacın sadace küçük bir kısmını başarabildiler.




NOT: PATHFİNDER, SPİRİT, OPPORTUNİTY VE CURİOSİTY HALA GÖREVLERİNE DEVAM ETMEKTEDİRLER.