25 NİSAN 2013
KISMİ AY
TUTULMASI
21.03.38 Tutulma Başlangıcı
23.08.36 Tutulma ortası
01.11.26 Tam sonu
Ay
İstanbul’dan saat: 19.44’de
Tekirdağ’dan saat: 19.50’de doğacak.
·
2013 yılında gerçekleşecek üç ay tutulmasından ilki
25 nisan 2013 akşamında gerçekleşecek. Ay, Dünya’nın yarı gölge konisinin
içinden geçecek ve Ay yüzeyinin tamamı kapanmayacak. Yarı gölge konisinde bulunan Ay,
Güneş’in bir kısmından ışık almaya devam eder.
·
Tutulma ortası esnasında Ay’ın Dünya’ya olan
uzaklığı yaklaşık olarak 362 251 km olacak ve Ay’ın
görünür büyüklüğü 33’
açı dakikası olacak. Ay, Dünya’ya yaklaşık olarak 22 000 km yakınlaşmış
olacak ve daha büyük görülecek.
·
Tutulma boyunca Ay, Başak
Takımyıldızının önünde olacak
·
Tutulma, Avrupa,
Afrika, Asya ve Avustralya kıtalarının tamamında gözlenebilecek. Türkiye, tutulmayı en iyi izleyebilen bölgelerden biri
olacak.
·
21. yüzyılın en kısa ikinci Parçalı Ay Tutulması
gerçekleşecek.
Güneş'in üzerinden çekim
25 Nisan 2013 Tarihinde gerçekleşecek kısmi Ay tutulmasının Starry Night programı ile hazırlanan animasyonları.
İstanbul'dan yakın çekim
Ay'ın üzerinden çekim
Ay tutulması: Ay, Dünya’nın arkasını dolanıp gölgesine girdiğinde
Güneş ışığı Ay’a ulaşamaz ve Ay tutulması olur. Ay Dünya’dan çok uzakta ve
Dünya’nın gölgesi küçük olduğundan Ay tutulması yalnızca birkaç dakika sürer. Ay
tutulmaları sadece dolunay evresinde gerçekleşir, Ay yüzeyini süpüren bir
karanlık disk gölgesini görürsünüz. Bu, Dünya’nın gölgesidir.
Tutulmanın olabilmesi için, Ay'ın, Dünya etrafındaki
yörüngesiyle, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinin kesişim yerlerini
belirleyen düğüm noktalarında veya bu noktalar civarında (dolunay safhasında)
bulunması gerekir.
Ay, Dünya etrafında yılda yaklaşık 12 kez dolanır.
Dolayısıyla, eğer Ay'ın yörünge düzlemi Dünya'nınkiyle çakışık olsaydı, bir
yılda 12 kez Ay tutulması meydana gelebilirdi. Fakat durum böyle değildir.
Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nınki arasında yaklaşık 5° 9' lık bir açı vardır. Bu açı
nedeniyle Dünya, Ay ve Güneş, Ay'ın Dünya etrafındaki her dolanımında tam
olarak aynı doğrultuda bulunmazlar. Böylece her ay bir Ay tutulması oluşmaz.
Nitekim bir yılda hiç Ay tutulması olmayabileceği gibi, en çok üç Ay tutulması
meydana gelebilir.
Tam, parçalı ve kısmi olmak üzere üç tip Ay
tutulması vardır. Bir Ay tutulmasının tam tutulma olabilmesi için Dünya ile
Ay’ın yörüngelerinin düğüm noktalarında veya düğüm noktalarına çok yakın
konumda olmaları gerekir. Aksi durumda düğüm noktalarının yakınlığına göre
parçalı ya da kısmi tutulma gözlenir. Ay’ın uzaklığının tutulmaya etkisi ise,
Ay ne kadar Dünya’ya yakınsa tutulma sürelerinin de o kadar artmasına sebep
olur.
ASTRONOM
ERKAN ARI
AKA OKULLARI GÖZLEMEVLERİ
Resim Kaynakçası: www.wikipedia.com
