PARÇALI AY TUTULMASI
18.50.02 Kısmi Tutulma Başlangıcı
20.22.55 Parçalı Tutulma Başlangıcı
21.20.32 Azami Tutulum
22.18.10 Parçalı Tutulma Sonu
23.50.56 Kısmi Tutulma Sonu
Ay
İstanbul’dan saat: 20.03’de
Tekirdağ’dan saat: 20.08’de doğacak.
·
Saat 18.50’de Dünya’nın yarı gölge konisi Ay’ın
üzerinden geçecek ve Ay, Güneş’in bir kısmından ışık alırken diğer kısmından
ışık alamayacak ve kısmi tutulma başlayacak. Ancak Türkiye’den bu kısım Ay’ın
geç doğmasından dolayı gözlenemeyecek.
Saat 20.22’de Dünya’nın tam
gölge konisi Ay’ın güneyinden giriş yapacak ve saat 21.20’de yaklaşık Ay’ın %
22’sini kapatacak ve azami tutulma gerçekleşecek. Tam gölge konisinin
bulunduğu bölgeler Güneş’ten ışık alamaz. Saat 21.20’den sonra Tam gölge konisi
Ay’ın güney doğusundan azalarak çıkacak ve saat 22.18’de parçalı tutulma sona
erecek. Saat 23.50’de Dünya’nın yarı gölge konisi de çıktıktan sonra tutulma
bitecek.
Parçalı Ay tutulması yaklaşık 1 saat 55 dakika, tutulmanın tümü ise
yaklaşık 5 saat gerçekleşecek. Tutulma ortasında Ay’ın parlaklığı yaklaşık 3
kat azalacak.
·
Tutulma esnasında Ay’ın Dünya’ya olan uzaklığı
yaklaşık olarak 394 763 km olacak ve Ay’ın
görünür büyüklüğü 31’ açı dakikası olacak.
·
Tutulma anında Ay, Oğlak
Takımyıldızının önünde olacak.
·
Tutulma, Asya,
Avrupa, Afrika ve Avustralya kıtalarından gözlenebilecek. Türkiye’de Ay kırmızı renkte doğacak ve kısmi tutulma
gerçekleşmiş olacak. Türkiye’den Parçalı tutulmanın tamamı izlenebilecek.
Ay
tutulması: Ay, Dünya’nın arkasını dolanıp gölgesine girdiğinde Ay tutulması
olur. Ay tutulmaları sadece dolunay evresinde gerçekleşir, Ay yüzeyini süpüren
bir karanlık disk gölgesini görürsünüz. Bu, Dünya’nın gölgesidir.
Tutulmanın olabilmesi için, Ay'ın, Dünya etrafındaki
yörüngesiyle, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinin kesişim yerlerini
belirleyen düğüm noktalarında veya bu noktalar civarında (dolunay safhasında)
bulunması gerekir.
Ay, Dünya etrafında yılda yaklaşık 12 kez dolanır.
Dolayısıyla, eğer Ay'ın yörünge düzlemi Dünya'nınkiyle çakışık olsaydı, bir
yılda 12 kez Ay tutulması meydana gelebilirdi. Fakat durum böyle değildir.
Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nınki arasında yaklaşık 5° 9' lık bir açı vardır. Bu açı
nedeniyle Dünya, Ay ve Güneş, Ay'ın Dünya etrafındaki her dolanımında tam
olarak aynı doğrultuda bulunmazlar. Böylece her ay bir Ay tutulması oluşmaz.
Nitekim bir yılda hiç Ay tutulması olmayabileceği gibi, en çok üç Ay tutulması
meydana gelebilir.
Tam, parçalı ve kısmi olmak üzere üç tip Ay
tutulması vardır. Bir Ay tutulmasının gerçekleşebilmesi için Dünya ile Ay’ın
yörüngelerinin düğüm noktalarında veya düğüm noktalarına çok yakın konumda
olmaları gerekir. Aksi durumda düğüm noktalarının yakınlığına göre parçalı ya
da kısmi tutulma gözlenir. Ay’ın uzaklığının tutulmaya etkisi ise, Ay ne kadar
Dünya’ya yakınsa tutulma sürelerinin de o kadar artmasına sebep olur.
ASTRONOM
ERKAN ARI
AKA OKULLARI GÜNEŞ VE UZAY
GÖZLEMEVLERİ